De vier elementen

De leer van de vier elementen stamt uit de tijd van de klassieke hermetische filosofie.

De filosofische beweging ontstond 25 eeuwen geleden in Griekenland. Werd tot dan toe de wereld vooral verklaard vanuit de mythen en religie, de filosofen verklaarden alles met verstand en rede. Dit betekende een grote omwenteling in het denken. In de klassieke filosofie wilden filosofen de wereld en het leven verklaren door haar oorsprong niet meer mythologisch, maar verstandelijk te doordenken. Dat is de bedding waarin de leer van de vier elementen ontstaat.

Sommige filosofen kwamen tot de ontdekking, dat alles wat leefde was voortgekomen uit water. Andere filosofen waren ervan overtuigd, dat alles wat was en wat leefde moest zijn voortgekomen uit aarde. Weer anderen namen vuur of lucht als oorsprong van alle dingen en leven. Ten slotte kwam men in de hermetische filosofie (een stroming filosofisch denken en magie nauw met elkaar verbonden zijn) tot de conclusie, dat de werkelijkheid en alles wat leeft zijn oorsprong vindt in vier elementen: water, vuur, lucht en aarde. Water, vuur, lucht en aarde zijn de elementen die het hele zijn vertegenwoordigen.

De leer van de vier elementen is ook een symbolische leer. Water is de emotie, vuur is onze inspiratie, lucht vertegenwoordigt het denken en aarde ons dagelijks leven. Op deze wijze vormen de vier elementen een basisleer die het hele menselijke zijn omvat.

De vier elementen en tarot

De vier elementen spelen een belangrijke rol in de tarot. De vier kleuren van de kleine arcana vallen allemaal onder een element.

• Tarotkaarten van bekers: het element water.
• Tarotkaarten van staven; het element vuur.
• Tarotkaarten van zwaarden: het element lucht.
• Tarotkaarten van pentagrammen: het element aarde.

Het element water

Water is een bijzonder element. Water is nodig voor alle leven op aarde. Regen is een absolute noodzaak om de gewassen waarvan we eten te laten groeien. Het menselijk lichaam bestaat voor het grootste deel uit water. Wanneer we stoppen met drinken, is het snel met ons gedaan. Voedsel kunnen we enige tijd ontberen, maar water is absoluut noodzakelijk. Water is reinigend en kan vuil van ons afspoelen.

Water is niet alleen noodzakelijk, water is ook bedreigend. Wanneer het stormt en u woont aan de kust, dan weet u hoe de zee kan spoken. Diep water kan verraderlijk zijn. Als je er ‘s zomers in zwemt, kan er een koude onderstroom opwellen waardoor je verkrampt. Ook regen kan een vernietigend effect hebben. Regen, zeker wanneer ze als hagel uit de lucht komt vallen, kan een oogst in een paar tellen vernietigen.

Water kan ook verstillen. In de winter tovert sneeuw adembenemende gezichten door de wereld wit te kleuren. IJs is verhard water waar op geschaatst kan worden.

Van de vier elementen is water is het element dat onze emoties vertegenwoordigt. Water kan het spreekwoordelijke diepe water met de stille gronden zijn. Water kan ook verwijzen naar de waterlanders, wanneer het iemand te kwaad wordt. In het element water liggen onze gevoelens besloten. Liefde en haat, vreugde en verdriet, geluk en ongeluk.

In relatie tot de andere elementen heeft water invloed op zowel vuur, lucht als aarde. Water kan vuur blussen. Wanneer water verdampt, kan het zich vermengen met lucht. Water kan de aarde doorweken. Wanneer je langer over de betekenis van water nadenkt, blijkt dat water van invloed is op alle facetten van het leven.

Tarotkaarten van bekers

Bekers zijn de tarotkaarten die vertellen over emoties en hartaangelegenheden. Ze vertellen over geluk en verdriet over liefde en relaties.

Het element vuur

Tegenover water ligt het element vuur. Vuur is net als water leven gevend. Vuur is het element van de zon en geeft warmte. Vuur is het element van de behaaglijkheid. Daar tegenover staat dat vuur gevaarlijk kan zijn. Vuur heeft van nature de neiging zichzelf te verspreiden en aan te wakkeren. Vuur kan verterend en verwoestend zijn. Je kunt je er flink aan branden.

In de leer van de vier elementen verwijst vuur naar de menselijke ondernemingszin en dadendrang. Dan is vuur het innerlijk vuur dat ons inspireert. Mensen hebben een innerlijk vuur nodig om in beweging te zijn. Dooft het vuur uit, dan is ook de energie weg. Wakkert het vuur te hoog, dan zijn mensen te gedreven. Eerst denken dan doen, dat is de boodschap aan teveel vuur.

Vuur heeft een nauwe relatie met de andere drie elementen. Vuur kan worden geblust door water. Vuur kan water ook doen verdampen, dan vermengt het zich met lucht. Op aarde geeft vuur warmte, licht en behaaglijkheid. Wakkert het vuur teveel, dan wordt vuur verterend en vernietigend. Vuur heeft zuurstof nodig en is afhankelijk van lucht. Zonder zuurstof dooft vuur uit.

Tarotkaarten van staven

De tarotkaarten van staven vallen onder het element vuur en gaan over het vuur dat in ons brand. Inspiratie, ondernemerschap en onze drijfveren om iets van het leven te maken.

Het element lucht

Lucht is het intellectuele element van de vier elementen. Lucht gaat over rationele actie en cognitieve bezigheden. Waar het verstand voorop moet staan, daar moet ook het element lucht overheersen. Van de vier elementen is lucht ook het element van de conflicten en problemen. Deze vereisen vaak gezond verstand voor een oplossing. Een koele geest kan een weldaad zijn, als bij anderen de gemoederen verhit raken. Wanneer lucht teveel afkoelt, kan ze verkillen. Koude lucht kan leiden tot hardvochtigheid. Wanneer ratio teveel de boventoon voert, kan ze leiden tot starheid en onmenselijkheid.

Lucht is een element dat afhankelijk is van andere elementen. Vuur houdt het element lucht warm en water zorgt voor de nodige emotie. Lucht is ook een element, dat om subtiel evenwicht vraagt. Wanneer de lucht te vochtig wordt, wordt ze broeierig en klam. Als lucht te warm wordt, verdroogt ze alles wat op de aarde groeit. Koude lucht verhardt en bevriest alles.

Tarotkaarten van zwaarden

Lucht is het element van de tarotkaarten va zwaarden. Intellect, cognitie staat voorop. Het zijn ook de tarotkaarten van problemen en conflicten.

Het element aarde

Aarde is een extra bijzonder element. Van de vier elementen is de aarde ook onze directe woonplaats. Het element aarde is dan ook het element van ons dagelijks leven. De dagelijkse arbeid, ons huiselijk leven, hetgezinsleven. Aarde is de grond waarop je woont. Wanneer een mens te aards wordt, hangt hij teveel aan het aardse leven. Huis en bezit worden dan de maat om te leven. De aarde huisvest ons en geeft eten. Volgens de scheppingsmythe uit de bijbel is de mens uit de aarde geschapen.

Van de vier elementen staat het element aarde wel heel direct met andere elementen in verbinding. Temeer omdat de aarde de plek is waar we op leven. Water kan de aarde doordrenken om leven te geven. Vuur kan de aarde verwarmen. De aarde houdt mensen met de benen op de grond, zorgt dat we niet gaan zweven. Met te weinig aarde kan een mens een luchtfietser worden. Wanneer de aarde te doorweekt raakt met water, wordt het leven moerassig en instabiel.

Tarotkaarten van pentagrammen

Pentagrammen en het element aarde zijn met elkaar verbonden. Deze tarotkaarten gaan over het goede leven, werk en inkomen.

De vier elementen zijn symbolen

De vier elementenleer is een symbolische leer en gelijktijdig een concrete leer. De vier elementen water, vuur, lucht en aarde zijn niet alleen door de tarot maar ook door ons hele leven heen geweven. Het gaat er vooral om, dat je de verbinding tussen het element en de betekenis kunt leggen. Begrijpen waar het over gaat, geeft inzicht. Overdenk de vier elementen, mijmer er over. Op welke manier spelen ze een rol in jouw leven? Waar brandt jouw vuur voor? Hoe laat jij het water over de aarde stromen? Op welke momenten zet je uw gezond verstand voorop? Kortom, hoe zijn de elementen in jouw leven vertegenwoordigd?